طرز تهیه آش سماق تویسرکان

حسن موحد

می 23, 2021

آیا تا به حال آش سماق خورده اید؟ اصلاً اسم غذای آش سماق به گوشتان خورده است؟ می‌دانید آش سماق مال کجاست؟ می‌دانید با چه چیزی پخته می‌شود؟ یا این که در چه زمانهای خاصی پخته می‌شود؟ برای این که با این غذا و روش پخت آن آشنا شوید، مقاله ما را تا انتها بخوانید.

مختصری در مورد آش سماق

این آش یکی از غذاهای محلی شهرستان تویسرکان واقع در استان همدان است که با مواد غذایی مقوی و در اصطلاح سنتی، مواد غذایی گرم پخته می‌شود و انرژی فراوانی دارد. موادی که برای پخت این غذا استفاده می‌شوند، سرشار از خاصیت هستند. از گردو گرفته تا سماق و سیر و نخود و لوبیا و غیره.

در این مقاله ابتدا مختصری در مورد خواص برخی از مواد این غذا توضیح خواهیم داد و سپس به سراغ دستور پخت آن می‌رویم. تا انتها با ما باشید.

همچنین بخوانید: 4 دستور غذایی با گردو

خواص گردو

با خواص گردو آشنا هستید. در مقالات گوناگون به این موضوع پرداخته‌ایم. اما اگر مقالات قبلی ما را نخوانده‌اید، برای آشنایی با خواص گردو به این مقالۀ ما رجوع کنید.

سماق و خواص آن

سماق اصلی‌ترین عضو در پخت آش سماق است که خواص فراوانی دارد. در اینجا شما را با برخی از خواص آن آشنا می‌کنیم.

سماق مزۀ منحصر به فردی دارد. برخی طعم آن را کمی تند یا ترش مانند لیمو توصیف می‌کنند. سماق برای انواع غذاها طعمی متمایز دارد و باعث خوش طعم شدن غذاهایی می‌شود که در آن‌ها استفاده شده است. در پژوهش‌های انجام شده مشخص شده است که سماق می‌تواند برای کنترل قند خون، سلامت قلب، پیش گیری از بیماری‌ها و حتی تسکین درد بسیار کارآمد باشد. به همین دلیل آش سماق طعم خوبی دارد و شهرت زیادی به دست آورده است.

سماق کالری کم، اما ویتامین C بالایی دارد و یک آنتی اکسیدان مهم برای کمک به مبارزه با بیماری‌ها و ارتقای سطح سلامت بدن تولید می‌کند.

سماق سرشار از پلی فنول‌ها و فلانوئیدها است، مانند:گالیک اسید، متیل گالات، کامپرلو و کورستین؛ به علاوه، شماق حاوی تانین است که به عنوان آنتی اکسیدان عمل می کند و ممکن است خواص ضد سرطانی نیز داشته باشد.

به طور کلی، می‌توانیم خلاصه بگوییم که سماق برای مواردی مانند مبارزه با عفونت‌های قارچی، مبارزه با میکروب، دیابت، مبارزه با سرطان مفید است، ادرار آور است، برای سلامت زنان، جلوگیری از پوکی استخوان، تسکین درد ماهیچه‌ای مناسب و نیز ضد التهاب است.

پس با خوردن آش سماق از این خواص بهره مند خواهید شد.

سنت دیرینه در مورد آش سماق در شهرستان تویسرکان

از زمان‌های قدیم در میان مردم شهرستان تویسرکان رسم بوده است که در روز سیزدهم فروردین آش سماق تهیه کرده به صحرا می‌روند و با صرف این آش مقوی و پر خاصیت، بعد از حدود 13 روز خوردن غذاهای چرب مخصوصاً آجیل هنگام مهمانی دادن و مهمانی رفتن و نیز خوردن آجیل و شیرینی، از بیماری‌های مرتبط با صفرا و کبد جلوگیری می‌کردند. لازم به ذکر است که این سنت دیرینه هنوز هم در برخی خانواده‌ها اجرا می‌شود و از رونق نیفتاده است.

علاوه بر این، آش سماق به دلیل مواد گرم و مقوی به کار رفته در آن، بهترین تقویت کنندۀ قوای بدن در فصول سرد پاییز و زمستان است و معمولاً اهالی شهرستان تویسرکان از زمان‌های قدیم تاکنون این آش را طبخ می‌کنند.

طرز تهیه آش سماق

تا اینجا مطالبی را در مورد برخی مواد تشکیل دهندۀ آش سماق و خواص آن‌ها برایتان توضیح دادیم. در این قسمت با مواد لازم برای پخت این غذای خوشمزه و سپس با نحوه پخت آن و سایر موارد مربوط آشنا خواهیم شد. ابتدا مواد لازم و مقدار هر یک را توضیح خواهیم داد.

آش سماق

مواد لازم

مواد اصلی تشکیل دهنده این غذای مقوی را گردو و سماق تشکیل می‌دهند. در مورد خواص این دو توضیحاتی مختصر دادیم. البته به جز این دو مورد، از مواد دیگری هم باید استفاده کنید که در این قسمت آن‌ها را نام برده‌ایم.

در اینجا مواد لازم برای پخت آش برای 7-8 نفر را توضیح داده‎ایم.

بلغور گندم : 250 گرم

نخود و لوبیا سفید: 100 گرم

گردو: 150 گرم

سماق خوشه‌ای نکوبیده: 500 گرم

چغندر (لبو): 750 گرم

پیاز متوسط: 2 عدد

سیر: 1 بوته

نمک، فلفل، زردچوبه، نعناع خشک: به مقدار لازم

طرز تهیه آش سماق

به شما توصیه می‌کنیم برای تهیه آش سماق و برای این که بهترین نتیجه را از این غذا بگیرید، بهتر است تمام حبوبات را در شب قبل از پختن خیس کنید.

در مرحلۀ بعد، حبوبات را پس از خیس کردن بپزید. حال بلغور را با آب داخل قابلمه بپزید و حبوبات پخته شده را به آن اضافه کنید. بعد از پخت، پوست چغندر یا لبوها را گرفته و رنده کنید و به آن اضافه کنید. توجه داشته باشید که می‌توانید لبوها را بپزید و بعد کمی بکوبید، اما تا حدی که خیلی له نشوند.

حال در این قسمت، مغز گردوها را خرد کنید. در صورت میل خود، می‌توانید آن ها را خیلی له کنید و یا کمی درشت‌تر باشند. سپس به همراه پیاز داغ و سیر داغ و زردچوبه تفت بدهید و به آش اضافه کنید. نمک آش را تنظیم کنید.

سپس سماق را حدود نیم ساعت در آب ولرم خیس کنید. پس از نیم ساعت آن را صاف کنید و آبش را به آش اضافه کنید. نعنا خشک را به آش اضافه کنید و بگذارید آش جا بیفتد. اگر در حین پخت آب آن کم شد می توانید آب جوش اضافه کنید.

نکته‌ای برای تهیه آش سماق

 اگر دوست دارید آش سماق شما ترش‌تر شود، سماق‌ها را با آب مقداری بجوشانید و بعد صاف کنید و آب آن را به آش خود اضافه کنید.