پسته چیست ؟
حسن موحد
فوریه 18, 2020
پسته درخت کوچکی است که مبدا آن خاورمیانه و آسیای مرکزی است و در کشورهایی مانند ایران، سوریه، ترکمنستان و غرب افغانستان رشد می کند. این درخت میوه ای تولید میکند که خوراکی و بسیار لذیذ است، پسته کلمه فارسی است که به صورت زبان لاتین وارد کشور های اروپایی شده است.
تولید این محصول در جمهوری اسلامی ایران در سال 2017 معادل 547.998 تن بوده که ایران را در جهان در رتبه نخست جهان قرارداده است.
بعد از ایران، کشور آمریکا با تولید 272.625 تن در رتبه دوم جهان قرار دارد و چین با تولید 95.214 رتبه سوم جهان را به خود اختصاص داده است.
در ایران این محصول بیشتر در شهرستان های رفسنجان، دامغان، سیرجان، نی ریز، مروست، انار، شهر بابک، زرند کرمان و نائین تولید می شود.
خواص پسته را می دانید؟
از میان مهمترین انواع این محصول می توان اکبری را نام برد . این نوع به دلیل داشتن مغز بلند، کشیده و درشت در بازار جهانی به super long pistachio معروف است. پسته اکبری از مهمترین ارقام پسته در تجارت است و تنها تولید کننده عمده اینگونه محصول در ایران بیشتر در شهرستانهای رفسنجان، نی ریز و انار است. بنیانگذار این نوع مرحوم حاج اکبر بسنجیده معروف به اکبر تاج آبادی بوده است که این نوع به نام وی پسته اکبری نام گرفته .
نام برده در سال 1380 در سن 96 سالگی در رفسنجان درگذشت و در زادگاهش روستای تاج آباد به خاک سپرده شد.
انواع پسته
انواع مختلف پسته
فندقی: شکل میوه کروی (فندقی)، درصد خندانی خیلی زیاد، رنگ رویی مغز ارغوانی و رنگ پوست استخوانی کرم دارد.
کله قوچی: شکل میوه فندقی، درصد خندانی متوسط، رنگ رویی مغز سرخ خاکستری و رنگ پوست استخوانی سفید با تیرگی متوسط است.
اکبری : شکل میوه مستطیلی کشیده (بادامی)، درصد خندانی زیاد، رنگ رویی مغز ارغوانی و رنگ پوست استخوانی خیلی روشن.
پسته احمد آقایی : شکل میوه بادامی ،درصد خندانی زیاد،رنگ رویی مغز بنفش قهوه ای و رنگ پوست استخانی کرم تیره است.
البته انواع دیگری از این محصول در جای جای ایران به نامهای دیگر نیز وجود دارد که می توان از آن جمله به پسته محلی دامغان به نام عباسعلی نام برد .
ما در ادامه این مقاله سعی داریم که با تمرکز روی دو کشور مهم تولید کننده پسته یعنی ایران و آمریکا اطلاعاتی در مورد ویژگیهای دیگر انواع آن در این کشور های تولید کننده را به شما بدهیم.
کشورهای مهم تولید کننده این محصول در جهان
ایران، آمریکا، چین، ترکیه، سوریه، یونان، ایتالیا، افغانستان، تونس و اسپانیا 10 کشور اول در لیست تولید کنندگان محصول پسته در جهان هستند. با توجه به این که آمریکا مصرف داخلی بالایی دارد، ایران بزرگترین صادر کننده این محصول محسوب می شود. از دیگر کشورهای تولید کننده پسته می توانیم ماداگاسکار، استرالیا، قرقیزستان، اردن، ازبکستان، پاکستان، ساحل عاج، مراکش و مکزیک را نام ببریم.
انواع تقسیم بندی و انواع پسته در ایران
ایران دارای بیش از ۷۰ رقم و ژنوتیپ پسته ماده و تعداد زیادی ژنوتیپ نر است و جزو مهمترین منابع ژرم پلاسم این محصول در دنیا محسوب میشود. از معروفترین انواع آن در ایران می توان کله قوچی، اکبری، ممتاز، بادامی زرند، سفید پسته احمد آقایی، اوحدی، خنجری دامغان، شاهپسند دامغان و پسته قزوینی را نام برد .
تقسیم بندیهای مختلفی برای انواع این محصول در ایران وجود دارد. در یک تقسیمبندی کلی انواع آن را به دو دسته فندقی و بادامی گروهبندی میکنند. به عنوان نمونه ارقام کلهقوچی و اوحدی در گروه فندقی و ارقام اکبری، احمد آقایی، ممتاز و سفید پسته نوق در گروه بادامی طبقه بندی میشوند.
این مقاله را نیز بخوانید: توت خشک و مزایای آن
در یک مدل تقسیمبندی دیگر انواع این محصول را از نظر زمان گلدهی به ۳ گروه پسته زود گل، پسته متوسط گل و دیر گل دسته بندی میکنند. به عنوان نمونه ارقام سفید این نوع نوقی و کله قوچی در گروه زودگل، ارقام اوحدی، احمدآقایی و بادامی زرند در گروه متوسط گل و ارقام پسته قزوینی و اکبری در گروه دیر گل گروهبندی میشوند.
در تقسیم بندی سوم انواع آن را از نظر زمان رسیدن محصول به ۵ گروه خیلی زودرس، زودرس، متوسط رس، دیررس و خیلی دیررس گروهبندی میکنند. به عنوان نمونه رقم قزوینی خیلی زودرس در گروه خیلی زودرس، ارقام اوحدی و قزوینی زودرس در گروه زودرس، ارقام کله قوچی، خنجری و شاهپسند دامغان و بادامی در گروه متوسط رس، ارقام احمدآقایی و اکبری در گروه دیررس و ارقام ابراهیمی و جندقی در گروه خیلی دیررس قرار میگیرند. ارقام خیلی زودرس تا ۳۱ مرداد ماه، ارقام زودرس ۱ تا ۱۰ شهریور، ارقام متوسط رس ۱۱ تا ۲۰ شهریور، ارقام دیررس ۲۱-۳۱ شهریور و ارقام خیلی دیررس ۱ تا ۱۰ مهرماه قابل برداشت هستند.